Hoofdstuk 0: Vanaf het begin
Hoofdstuk 1: Hoe het begon
Hoofdstuk 2: Een nieuw gezin
Hoofdstuk 3: De koopman gaat op reis
Hoofdstuk 4: Vermist!
Hoofdstuk 5: Veranderd leven
Hoofdstuk 6: Anders dan de anderen
Hoofdstuk 7: Afscheid van Molly
Hoofdstuk 8: Het huis zonder Molly
Hoofdstuk 9: Winter
Hoofdstuk 10: Lente
Hoofdstuk 11: Toekomst, toekomst, toekomst
Hoofdstuk 12: Geen echte dochter
Hoofdstuk 13: ...
Hoofdstuk 9: Winter
Inderdaad kwam al het werk dat Molly tot nu toe had gedaan, op Cinderella's schouders terecht. In het begin probeerde Elisa nog wel haar dochters iets te laten doen, en zelf probeerde ze het ook nog wel. Maar alledrei waren ze zo gewend aan het niets doen, dat het huishoudelijk werk gewoon niet ging. Het kwam gewoon niet uit hun handen. Neem bijvoorbeeld het eten. Zowel Elisa als haar dochters hielden van lekker eten. En ze hadden het heerlijk gehad bij Molly want die kon goed koken. Nu de dienstmeid weg was, had Elisa dapper geprobeerd zelf een keer te koken. Maar dat eten was zo mislukt, het voedsel was zo walgelijk geweest, dat ze de spot en de minachting van haar twee dochters over zich had gekregen. En die van haarzelf ook! Daarna nam ze altijd het zekere voor het onzekere en liet Cinderella koken. Ze prees het meisje.
"Jij kan lekker koken. Wij hebben er gewoon geen aanleg voor."
En zo gebeurde het ook met andere zaken. Meer en meer kwam het huishouden op Cinderella's schouders te liggen. Tot op een gegeven moment Elisa en haar twee dochters helemaal niets meer dede, en Cinderella inderdaad alles deed. Het meisje had Molly daadwerkelijk vervangen!
De zomer ging over in de herfst en langzaam begon het koud te worden. Het stookseizoen stond voor de deur. Elisa dacht hier over na, want veel geld om te stoken had ze niet. In ieder geval niet genoeg om het hele huis warm te houden. En ze hield van warmte, net als haar twee dochters trouwens. Er moest een oplossing komen!
Dus op een zondag riep Elisa de familie bij elkaar en besprak de kwestie.
"Het wordt weer kouder," begon ze tegen de drie meisjes. "En binnenkort zullen we de kachel weer moeten aandoen."
"Ik vond het vanochtend al koud toen ik hier beneden kwam," mopperde Anna. "Het is inderdaad tijd voor de kachel."
Haar moeder negeerde deze opmerking.
"Maar er is niet zo veel geld om te stoken," zei ze. "Dus we kunnen helaas niet zo stoken als we altijd gewend waren."
"Niet zo warm?", riep Paula teleurgesteld uit. "Je weet dat ik dat haat. Ik heb het altijd graag warm. Zeker in de winter."
"In ons vorig huis hadden we geen probleem met stoken", merkte Anna op. "Waarom hier ineens wel?"
"Dit huis is ouder, en het zit helaas vol met kieren," antwoordde haar moeder. "Daarom verwacht ik dat we meer kolen zullen nodig hebben dan in ons oude huis. En ik heb niet zo heel veel geld. Bovendien is het huis groter dan ons oude huis was."
"Waren we hier maar nooit komen wonen," zei Anna boos. "Ik mis ons oude huis. Mam, kunnen we daar niet naar terug?"
Haar moeder schudde bedroefd haar hoofd.
"Dat kan niet, helaas. Ik heb het verkocht," zei ze. "Zoals je wel weet, immers. We zullen het hiermee moeten doen. En ik wil het ook graag warm. Ik ga niet in de kou zitten. Maar we zullen moeten bedenken hoe we het dan doen."
"Graag warm," zei Paula. "Ik wil geen kou leiden."
Haar moeder streelde haar jongste dochter over haar haar.
"Dat zal niet nodig zijn," zei ze troostend. "We hebben nog best wel voldoende geld. We zullen alleen wat verstandig met onze kolen moeten omgaan."
"In ons vorig huis hadden we niet alle kamers in gebruik," merkte Anna op. "Misschien kunnen we dat hier ook doen."
"Precies," antwoordde haar moeder. "Daar dacht ik ook aan. We kunnen ook hier de eettafel naar de woonkamer verhuizen. En als we daar ook onze lessen doen, hebben we de leskamer niet nodig. En dan hoeven we alleen in de woonkamer te stoken. En in de keuken natuurlijk.
Maar ik zat ook aan de kamers boven te denken."
"De kamers van Paula en mij liggen boven de keuken," zei Anna. "Die krijgen warmte van de haard daar. De schoorsteen van de keuken loopt tussen onze kamers door."
"Precies," zei haar moeder. "Dus dat is in orde. En mijn kamer ligt boven de woonkamer, en grenst aan die schoorsteen. Dus dat is ook geen probleem. Alleen voor de kamer van Cinderella moeten we een oplossing verzinnen, want die ligt boven de hal."
Cinderella schrop op. Haar kamer?
"Ik heb niet zo veel nodig," zei ze meteen. "Als het vuur in mijn haard maar een beetje gloeit, is het wel best."
"Nee, de kamer wordt dan toch ook zwart," zei Elisa. "Daar moet je ook rekening mee houden, meisje. Als je gaat stoken, wordt de boel zwart en zul je vaker moeten schoonmaken. Dat kunnen we niet allemaal doen. En wat denk je van het leeghalen en vullen van de kachel elke dag? Nee, elke kachel die we uit zouden kunnen laten, is er een. Kijk, ik had het zo bedacht: De oude kamer van juffrouw Willis grenst ook aan de schoorsteen van de keuken. Die blijft dus warm. De kamer ligt dan wel op zolder, maar is best een mooie kamer. Volgens mij zou het helemaal niet erg zijn, als je daar de komen de winter zou slapen. Als het dan weer in de lente warmer wordt, kan je weer terug naar je eigen kamer."
Cinderella hield haar adem in. Haar mooie kamer! Maar ze zag wel dat haar stiefmoeder gelijk had. Het was inderdaad beter om 's winters in de oude kamer van juffrouw Willis te slapen. Die kreeg warmte van de keuken. Enfin, zo lang ze in de lente maar weer naar haar eigen kamer terug kon, was het voor haar wel best.
"We leggen oude lakens over het meubilair, en sluiten de deur af," zei Elisa opgewekt. "Dan wordt de kamer niet vies. Kan jij vandaag de kamer van juffrouw Willis in orde maken, en je spullen er naar toe verhuizen, Cinderella?"
Zo vertrok Cinderella naar de oude kamer van de gouvernante op zolder. Deze was inderdaad nog best mooi: ruim, en met twee dakkapellen erin: een die op de achtertuin uitkeek, en een die op de zijkant uitkeek. Cinderella maakte de kamer schoon en verhuisde haar spullen erheen. Toen kwam Elisa met een stapel oude lakens, en spreidde de lakens over het meubilair in Cinderella's kamer. Daarna deed ze de deur op slot, en liet de sleutel in haar zak glijden.
Cinderella kreeg een raar gevoel toen ze dit zag. Haar kamer onbereikbaar! Zelfs als ze zou willen zou ze nu niet meer in haar eigen kamer kunnen komen. Haar stiefmoeder had de sleutel en bewaarde hem op een plek dit Cinderella niet wist.
Opeens kreeg het meisje het idee dat ze nooit meer in deze kamer zou slapen. Ze schudde hem hard weg. Nee, dat klopte natuurlijk niet. Na de winter kwam de lente, en dan zou ze weer naar haar kamer terugkeren. Ze sliep nu alleen even ergens anders, vanwege de kou. Maar toch kon ze het nare gevoel dat alweer een hoofdstuk uit haar leven afgesloten was, niet van zich afzetten.
De winter kwam eraan. En het was een strenge winter dit jaar. De kou zette al vroeg in, en bleef aanhouden. Eind november verscheen er al ijs op het water, en waren de takken van de bomen 's ochtends wit van de rijp. Elisa was blij dat ze tijdig maatregelen had getroffen. Ondanks de relatieve armoede, kon ze haar dochters nu toch een warm huis geven.
Het gezin werd begin december verrast toen 's ochtends bleek dat het 's nachts had gesneeuwd. De hele wereld was wit.
"Oooh, wat ziet dat er mooi uit!" zei Paula terwijl ze uit het raam van de woonkamer keek. "Zo sprookjesachtig! Ik moet er ieder jaar opnieuw van genieten."
De twee stiefzusters kregen een tweede verrassing toen twee dagen later een brief van Johan en Maurits op de mat viel. De twee jongens nodigden Anna en Paula uit voor een tochtje met hun paardenslee.
"Oooh," zei Anna verrukt toen ze de brief had gelezen. "Met Johan en Maurits door het sneeuwlandschap. Wat leuk. Wat ontzettend leuk!"
Anna en Paula hadden sinds de picknick niets meer van de jongens gehoord. De twee jonkheren waren een poosje naar Frankrijk geweest. Maar nu waren ze weer thuis, en toen sneeuw viel, hadden ze dit plan bedacht. Of Anna en Paula het goed vonden dat ze hun morgen met de paardenslee kwamen afhalen?
En of de twee meisjes het goed vonden! Ze vonden het het einde. En Elisa was er niet minder blij om. Sinds juffrouw Willis was vertrokken, had de vrouw zich wat afzijdig van de elite van haar land gevoeld. Afgesneden van de wereld. Natuurlijk had ze nog wel haar eigen contacten gehad. En ze ging ook nog steeds regelmatig met mannen uit. (Overigens nog altijd zonder succes.) Maar voor haar dochters had ze geen gezelschap kunnen vinden. En dat had haar toch zorgen gebaard. Anna enpaula moesten met de elite opgroeien! Anders kwamen ze er nooit meer tussen! Maar nu was daar dan die uitnodiging gekomen, en Elisa was erg opgelucht. Die moesten ze met beide handen grijpen!
Direkt nadat het antwoord was opgestuurd, begon de opwinding.
"Wat trekken we aan?" riep Paula uit. "Moeder, ik heb echt nieuwe kleren nodig!"
Maar dat was geen probleem. Elisa glimlachte geheimzinnig naar Paula en zei: "Voor zulke zaken, heb ik altijd wat geld achter hand. Laten we vanmiddag nog gaan winkelen."
Dat voorstel werd door Anna en Paula met gejuich begroet. En zo ging Elisa met haar twee dochters die middag winkelen. Cinderella bleef alleen achter in het huis. Zij was niet voor de sleetocht gevraagd, en dus kreeg zij geen nieuwe kleren. Het meisje raakte langzaam gewend aan dit soort vernederingen. Ze was wel verdrietig, maar ze deed of het haar niet raakte. Ze ging de vloeren schrobben. Nu niemand in huis was, kon dat goed worden gedaan. Geen mensen die over de nog natte vloer zouden lopen!
Anna en Paula kregen prachtige nieuwe kleren van hun moeder. Cinderella was wel een beetje jaloers toen de twee meisjes ze haar showden. Zij liep nog in de jas die haar vader haar vorig jaar had gegeven. Toen was hij haar nog te groot geweest. Cinderella had er uitgezien als een klein katje in een veel te grote vacht. Maar het afgelopen jaar was ze zo gegroeid, dat de jas haar nu te krap begon te worden. Maar hij paste nog, en Elisa had gezegd dat Cinderella er deze winter nog mee door moest zien te komen. Maar nu hadden haar twee stiefzusters prachtige nieue jassen gekregen. En dat niet alleen. Ook erbij passende wanten, sjaals en mutsen hadden ze gekregen. En ook nieuwe jurken, en nieuwe bontlaarzen ook! Een hele garderobe. Allemaal nieuw. Cinderella kon een steek van jaloerzie niet onderdrukken.
"Ik hoop dat Johan me in deze jas mooi vindt," kweelde Anna terwijl ze er voor de spiegel in de woonkamer in ronddraaide. "Hij staat me prachtig. Hij laat mijn ogen ook mooi uitkomen. Vind je niet, Cinderella?"
En de volgende ochtend was het dan de grote dag. Om 10 uur werden Anna en Paula door Maurits en Johan opgehaald. Opgewonden vertrokken de twee meisjes in hun nieuwe kleren om een fijne dag in het sneeuwlandschap te hebben.
Toen ze waren vertrokken keek Elisa Cinderella aan.
"Jij mag ook wel naar buiten gaan," zei de vrouw tegen haar stiefdochter. "Ga van de sneeuw genieten."
Maar daar had Cinderella geen zin in. Vorig jaar nog had ze op zulke dagen met haar vriendinnen buiten gespeeld. Met kleine sleetjes waren ze van een heuvel die verderop lag, afgegleden. En met de hele buurt hadden ze sneeuwgevechten gehouden. He twas leuk geweest. Maar dit jaar had Cinderella het gevoel dat ze dat ontgroeid was. Ze had haar vriendinnen al heel lang niet meer gezien, en vreesde dat ze niet meer bij hun paste. Zij zat alle dagen thuis en deed het huishouden. Haar vriendinnen gingen nog naar school. Ze hadden een heel ander leven. Dus schudde het meisje met haar hoofd. Nee, ze wist niet hoe ze van de sneeuw zou kunnen genieten. Maar ze zou wel even naar het graf van haar ouders gaan.
"Dat is goed," zei haar stiefmoeder hartelijk. "Ik zelf vind de sneeuw ook maar niets. Het maakt zo'n vieze troep! Vooral in de straten van de stad. Ik blijf nu ook liever thuis."
Het bleef koud. De sneeuw bleef liggen. En regelmatig kwam er verse bij. Johan en Maurits maakten meer ritjes met de arreslee, en Anna en Paula werden regelmatig uitgenodigd. De twee meisjes hadden de tijd van hun leven. Assepoester was het meeste deel van de tijd thuis. Ze werkte in de keuken, of maakte het huis schoon. Ze kwam niet veel buiten. Eigenlijk ging ze alleen de deur uit om het graf van haar ouders te verozrgen of om boodschappen te doen in de stad. Maar ook dan zorgde ze er voor dat de tijd dat ze buiten was, zo kort mogelijk was. Het meisje was weer gaan groeien, en haar winterjas was haar te klein geworden. Ze schaamde zich ervoor. Maar Elisa zei dat ze geen geld had voor een nieuwe jas.
"Doe het er nog even mee," zei ze tegen Cinderella. "Nog een paar weken en dan is het lente. Dan heb je hem toch niet meer nodig."
Via Johan en Maurits leerden Anna en Paula andere adelijke mensen kennen. Het begon met vrienden die Johan en Maurits meenamen op hun tochtjes in de slee. Anna en Paula leerden de vrienden kennen, en het duurde niet lang voordat ze ook werden uitgenodigd voor de tochtjes van die vrienden. Anna en Paula vonden het fantastisch. En Elisa was heel tevreden: Dit was zoals het moest gaan.
Cinderella werd nooit uitgenodigd. De vrienden van Anna en Paula wisten niet eens dat de twee meisjes nog een stiefzuster hadden. Ze spraken nooit over haar.
Het kon niet uitblijven dat Anna en Paula een beetje verwaand werden. Nu ze zo met adelijke en rijke vrienden omgingen, voelden ze zich de veel betere partij. Zeker tegenover Cinderella die dat alles niet had en alleen maar thuis zat te poetsen.
Aan de eettafel ging het gesprek nu vaak over de toekomst. De mooie, glimmende toekomst van de twee stiefzusters. In welk kasteel ze zouden gaan wonen, welke titel ze zouden krijgen. Welke kleren ze zouden gaan dragen. Hoe ze hun kamers zouden inrichten als het eenmaal zo ver was. De twee meisjes droomden erop los.
"Wat moet er van Cinderella worden, als wij straks weg zijn?" vroeg Paula op een dag tijdens het avondeten.
Er viel een geschrokken stilte rond de tafel nadat Paula haar vraag gesteld had. Cinderella trok rood weg. De vraag was wel heel bot geweest. Alledrie de meisjes verwachtten wel dat Elisa Paula nu op haar kop zou geven.
Maar dat deed Elisa niet. In plaats daarvan zocht Paula's moeder naar een tactische antwoord. Eindelijk vond ze hem.
"We hopen dat een aardige man haar ten huwelijk vraagt," antwoordde ze haar dochter.
Anna verslikte zich in haar eten en barstte uit in een giechelbui.
"Zij?" Hikte ze laatdunkend. "Hoe moet zij zo iemand vinden?"
"Nee, hoe moet een man haar vinden?" corrigeerde Paula haar die had gemerkt dat ze ongestoord haar gang kon gaan. "Wie wil er nu een keukenmeid? Kijk nu eens hoe ze er toch uit ziet: Onder de zwarte vegen. Ze zitten zelfs op haar gezicht! De man die haar trouwt moet dat niet erg kunnen vinden. Een schilleboer of zo zal het wel zijn. In ieder geval niet van hoge komaf! Daar kun je met zulke vegen niet aankomen."
Cinderella voelde zich vreselijk! Wat deden haar stiefzuster gemeen! Dachten ze echt dat ze beter waren dan haar? Het meisje wachtte op een berisping van haar stiefmoeder. Paula was toch echt te ver gegaan! Maar dat kwam niet. Elisa deed niets om het op te lossen.
Maar er moest toch iets gezegd worden?
"Die vegen zijn van het poetsen van de haard," zei het meisje vinnig. "Ik heb het as weg zitten poetsen. Dat zouden jullie ook kunnen doen."
"Nee," zei Anna en ze wees met een wijsvinger naar het meisje. "Jij doet het goed zo. jij bent onze Assepoester. We laten het graag aan jou over."
En allebei de stiefzusters barstten uit in een enorme giechelbui.
Assepoester, dat was de naam die Cinderella die winter kreeg.
Paula kwam de keuken binnen en vroeg:
"Hee Assepoester, heb jij mijn kam gezien?"
"Zo heet ik niet," bromde Cinderella als antwoord.
Maar Paula had haar weerwoord al klaar
"Maar zo mag ik je toch wel noemen?" vroeg ze. "Je veegt altijd zo keurig de haarden uit. Assepoester, weet je waar mijn kam is?"
Het werd Assepoester hier en Assepoester daar. De twee stiefzuster hadden er veel plezier in Cinderella die naam te geven. Elisa deed eerst niet mee. Maar de naam Assepoester werd op den duur zo vaak in het huis gebruikt, dat de vrouw het op een dag ook per ongeluk zei.
"Assepoester, is de melkman al langsgeweest?"
De vrouw schrok toen ze besefte wat ze had gedaan. Cinderella was geschokt. Deed haar stiefmoeder nu mee met haar dochters?
"Sorry," zei Elisa. "Ik bedoel natuurlijk Cinderella."
Maar de naam lag zo op ieders lippen dat het vaker gebeurde. Elisa kon het niet helpen. En zo verdween 'Cinderella' naar de achtergrond.
Het meisje was Assepoester geworden.
Volgend hoofdstuk:
Hoofdstuk 10: Lente